Yuzuklerin Efendisi / Turkiye LOTR / Turkey

axana göndermiş "Vakit kaybetmeden hemen başlasam yazmaya diye düşünerek, ağzıma alelacele birşeyler tıktıktan sonra, henüz anılarım tazeyken (filmden çıkalı yalnızca (!) üç saat oldu) bilgisayarımın başına geçtim. Ve o an farkettim ki yazacak çok şey var.
Bir eleştiri yazısı diyebilir miyiz yazıma bilemiyorum, çünkü filmi analiz etmeye çalışmak ve ayrıntıları yakalamak gibi bir derde düşmeyip, kendimi Orta Dünyanın akışına bıraktım. Filmden çıkınca aslında hiçbirşey düşünecek durumda olmasam da, yanımdaki arkadaşlarımın çoğu kitabı okumadığı için onların her türlü sorusunu yanıtlamak bana düştü, çünkü taniquetil filmden çıkınca bu duruma düşmemek için akıllıca bir bahaneyle kaçtı!
Neyse, eve geldiğimde daha iyi düşünecek durumdaydım. Filmin muhteşem olduğunu söyleyebilirim, tabii ki kitabı okumuş olan bizlere daha çok şey ifade ediyor. Ama rahatlıkla anlayabiliriz ki bu film yine Oscarları toplayacak, belki de bu sefer değerli akademi üyeleri muhafazakarlıklarını bir yana bırakıp oylarını adaletli bir biçimde kullanır ve İki Kule de rekor kırar. Çünkü bu film muhteşem bir teknoloji ürünü ve Helms Deep sahnesini izleyip de etkilenmeyenin olacağını pek sanmıyorum(çok mu iyimserim?)

Çekimler, efektler, oyuncular, herşey süperdi. Film boyunca öyle güzel doğa manzaraları koydu ki önümüze PJ, Yeni Zelandanın doğasına hayran kalmamam mümkün değildi. Benim de diğerleri gibi en çok etkilendiğim şey Gollum karakteriydi. Muhteşem bir oyunculuktu ve kitapta Smeagolun Gollumla kavga ettiği kısım ise gerçekten aslına çok uygun anlatılmıştı. Gollum karakterinde hiçbir şey atlanmamıştı, kendisiyle olan çatışması çok güzel anlatılmıştı. Andy Serkis muhteşem oyunculuğu ve seslendirişi (üstüne üstlük bir balık yakalamak için katlandığı onca zahmet:)) ile kesinlikle Oscarı hak ediyor, en azından bana göre. Diğer oyuncuların performansı da harikaydı ama böylesine kusursuz bir sanal karakter ödüllendirilmezse yazık olur bence.
Evet öykü, bize PJın hayalindeki Yüzüklerin Efendisini anlatıyordu. Karakterleri onun bakış açısından görüyorduk. Mesela Aragorn'un hem Eowyn ile, hem de Arwen ile olan aşklarına pek çok şey katmış PJ, belki hasılatı düşünerek, belki değil. Açıkçası ben Aragorn ile Eowyn arasında daha belirsiz ve gizemli bir ilişki olduğunu düşünüyorum. Eowyn Aragorna aşık, ama onu ancak uzaktan seviyor, sanki daha çok hayran gibi. Aragorn ise buna karşılık verip Eowyni umutlandırmak istemiyor. Buz gibi soğuk, ama çok zarif. Filmde çok daha sıcakkanlı ve kitaptaki kadar gizemli olmayan bir Eowyn gördük bence. Olayları yer yer onun gözünden izlediğimiz için mi acaba? Onun hissettiklerini büyük ölçüde anlatmış PJ filmde. Bu bazı açılardan iyi olmuş tabii, ama Aragornla olan ilişkisinin gizemini bozmuş.
Bir sahnede gülmeden edemedim, belki bana kızacaksınız ama: Aragornun düştüğü, baygınken Arwenin kendisini öptüğü ve Vaların lütfu üzerinde olsun türünden bir şey söylediği sahne. Onu izleyen bölümde atı gelip onun ağzına doğru uzatıyordu başını, o sırada Aragorn da Arwenin kendisini öptüğünü görür gibiydi. Kimse gülmedi salonda bizden başka, ama çok komik bir tesadüftü. Acaba PJ bilerek mi yapmış diye düşünmeden edemedim.
İki filmin geneline bakarsak PJın kendinden kattığı en iyi şey Gimli diyebilirim. Bu filmdeki espiriler o kadar yerinde ve güzel ki, gülmekten yerlere yattığınızdan eminim. Böylece Legolas ve Gimlinin arkadaşlığını da anlatmış oluyor, hem de çok güzel bir biçimde. Üstelik bu bölümler kitapta olmadığı için de hem beklemiyorsunuz, hem de çok hoşunuza gidiyor.(yerinde bilgilerden biri: kadın cüceler ve sakalları!) En çok sevindiğim şey Gimli ile Legolasın Miğfer Dibi savaşında yaptıkları ork biçme yarışının filmde de yapılmış olması. Bir o kadar üzüldüğüm de Baruk Khazad! Khazad ai öenu! çığlığını duyamamamızdı:(
Sanırım artık şu yargıya vardım: Her uyarlamada birazcık bile olsa bir karakter atlanıyor veya yönetmenin zevkine göre değiştiriliyor. Bu filmde kurbanımız Faramir. Filmde ne onun Boromirden farklı olan yanı anlatılmış, ne de onun yüzüğü görmeden geri çevirmesi. Hatta tam tersine bu ikisini Denethora götürün, ona benden çok değerli bir hediye diyor. Yaptığı hatayı da nasıl oluyorsa Osgiliathı savunduktan sonra anlıyor. Tam bir zalim olarak lanse edilmiş. Yani kitabı okumayan ve ilk filme gidenler rahatça söyleyebilirler Aaaaaa bak, ne kadar da abisine benziyor diye. Peter fiziksel olarak da kişilik olarak da Boromire benzediğini düşündü herhalde kitabı okurken. Üçüncü filmde nasıl iyiye dönüşecek merak ediyorum. Bence en büyük kayıp buydu filmde, hem de nedensiz bir kayıp: Arwenin daha çok rolü olmasını Liv Tylerın ününe bağlayabiliriz ama Faramir karakterinin bu şekilde değiştirilmesini nasıl açıklayabiliriz bilmiyorum. Ayrıca o kadar hayal ettiğim (faramirin seçimini okuyanlar bilir:)) Henneth Annunde günbatımı da yoktu. Faramir o kadar zalimdi ki onları zindana attı!
Frodo, ilk filmden daha az göstermiş de olsa yine yüzüğü çıkarıp çıkarıp duruyor ve yine sık sık düşkünleri oynuyor. Ama yine de yüzüğün onu ele geçirmeye başladığını görüyoruz. PJ bunu özellikle vurgulamak istemiş ve başarmış. Ama yine de, yüzük gücünün doruğundayken bile Frodonun Same kılıç çekeceğini sanmıyorum. Onlar arasındaki dostluğu bu kadar hafife alamayız.
Entleri beğendiğimi söyleyebilirim. Ağaçsakalın John Howe çizimine ne kadar benzediği benim de dikkatimi çekti. Biraz daha iri olmalarını beklemiştim sadece. Onlar ağaçların çobanları ama boyları ağaçlardan daha kısa. Yine de John Rhys-Daviesi kutlamak gerekir, çok güzel seslendirmiş. Uzun ve yavaş konuşuyorlar, tam kitaptaki gibi. Ama gerçekten de Ent içeceği yok, bunu Extended DVDye saklamanın anlamı ne, anlayamıyorum.
Legolasa ise biraz haksızlık edilmiş sanırım, ama bunun ilk filmle dengeyi sağladığında haklı olabilir Corombat. Kabul etmek gerekir ki, ilk filmde genç kızların (Allah allah, ben de onlardan biriyim ama-yanlış anlamayın, ah Legolasçılardan değilim tabii ki-) ilgisini çekmek için rolünü genişletmişlerdi. Yine de onun insanları küçümsemesi gerekmezdi:(
Müziklerse, yine bizi Orta Dünyanın, öykünün içine götüren unsurlardandı. İlk filmde dikkat etmişsinizdir belki, Shore Khazad-dum müziğini birçok yerde kullanmıştı, şimdi de (özellikle elflerin olduğu kısımlarda) Lothloriendeki müziği kullanmış. Arkadaşlarımın biri (durun durun, tabii ki taniquetil değil) bu müziği ilahiye benzettiğini söyledi, ne kulak ama! Şaka bir yana, ben o bölümü gerçekten de sevmiştim. Bitişte çalan şarkı da sanırım Gollums Songdu ve de çok güzeldi. Soundtrack bir gelsin hele de analizini yapalım. Alt yazılardaysa Orta Dünyadaki lehçelerin farklılıkları yansıtılmıştı, bu nedenle onları kutlamak gerekir diye düşünüyorum ama filmde bu çok belli olmadığı için (goodu âlâ diye çevirmişler mesela, mamayı ise ana) milletin alayına maruz kaldı. Hele hemşirem bölümünde kopmak için fırsat bekleyen arkadaşlarım yerlere yattılar.
Sonuç olarak Peter Jackson çok uğraşarak böyle bir başyapıta yakışan bir iş ortaya çıkarmış. Yapabileceğinin en iyisini yapmış diyebilirim. Niye bitti ki film sanki? (aslında bitirdikleri nokta da iyi olmuş ama Sarumanın asasının kırılışını görmek isterdim.
Odeonda en büyük salonda en arkadaydık. Ankaralılar kaçırdınız fırsatı öyle olsun! Film arasında gri sivri şapkalı ve cüppeli bir adam duruyordu kapıda. Gandalf yapmak istemişler, yandan yaklaşınca baya benzettim, boynuna sarılasım geldi ama dedim abartmiim...
İşte böyle. Yazıyı gönderince söylemediğim birsürü şey çıkacağına eminim. Sizlere içimi dökmüş oldum böylece. Faramire yazık oldu. Arwense bıraktığımız gibi. Valardan bayağı söz etmişler dikkatimi çekti, ama Silmarillionu okumayan ne anlayacak merak ediyorum. Sonuç olarak İki Kule ile ilgili rüyalar görmeyi umarak iyi geceler dileyeyim bari...
NOT: Herhalde yazıyı nasıl bir ruh hali içinde yazdığımı anlamışsınızdır. Bu nedenle güzel bir yazı bekleyenlere özrü bir borç biliyorum."