Yuzuklerin Efendisi / Turkiye LOTR / Turkey

AR-WEN77 göndermiş "HOBBİT ve YÜZÜKLERİN EFENDİSİ ÜÇLEMESİ
TOLKİENİN DÜNYASI

Yaşadığımız dünyanın koşuşturmacası içinde oynadığımız roller bazen çok can sıkıcı gelebilir bize Duvarların çoğu zaman üzerimize geldiğini hissettiğimiz bu anlarda başka bir yaşamın, edilgen değil etken olduğumuz, belki de kahraman olup kahramanlık yapabildiğimiz bir dünyanın hayaliyle uzaklaşırız çevremizi saran ortamdan. Hayallerimizde yaşattığımız bu dünyanın bize sundukları gerçek hayattan farklıdır; çünkü öteki dünyada yaşayan her varlığın bir ya da birkaç kez kahraman olma şansı vardır; küçük-büyük,yaşlı-genç, zengin-fakir herkesin aktif bir rolü vardır orda; hepsi romanın önemli bir karakteridirler. İşte Tolkienin kitaplarının tüm dünyada 7den 70e herkesin bir kez de olsa hayatına girmesinin nedeni de bence budur. Kitabın arka sayfasındaki şu iddialı söz de bunun ifadesi gibidir: Dünyada yaşayan insanlar ikiye ayrılır; Yüzüklerin Efendisini okumuş olanlar ve okuyacak olanlar.

Yaratılmak istenen öteki dünya Tolkienin kaleminin ucunda Orta Dünya olarak ifadesinin bulmuştur. Ancak Yüzüklerin Efendisi üçlemesi okunmadan, hatları ustalıkla çizilen ve hayranlık uyandıracak kadar başarılı karakterlerin öğrenilerek, hikayenin kavranılabilmesi açısından çıkış noktası olan Hobbit adlı kitabın okunması gerektiği kanaatindeyim. Tolkienin çocukları için iyi bir masal olması için kaleme almaya başladığı bu eser Orta Dünyanın ortaya çıkış serüvenini ateşleyen bir kıvılcım olarak karşımızda durmaktadır. Elbette ogünlerde bu masalın bir dünya masalı olabileceği yazarın aklına gelmemiştir. Elf, hobbit, cüce, ent, insan, ork vb. Karakterlerin bir ya da bir kaçı kendimizin içinde bulunan duyguların, güçlerin, zayıflıkların, tutkuların güçlü birer temsilcisi olarak hepimizi avucuna alabilecek yeteneğe sahiptirler.

1.Hobbit
2.Yüzük Kardeşliği
3.İki Kule
4.Kralın Dönüşü

Hobbit, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin doğuşundan önce yaratılan ve bu doğuşa bir anlamda "neden" olan, Tolkien'in çocukları için yazdığı bir masaldır. Ve gerçekten de "Orta Dünya"nın hem coğrafik olarak, hem de karakterler açısından tanınabilmesi, hikayenin özünün kavranabilmesi "Hobbit" in okunmasına bağlıdır.

BİLBO BAGGİNS, hiçbir hırsı olmayan, rahatına düşkün bir hobbitken, birçok cüce ve bir büyücünün zoruyla ejderden altınlarını çalmak için uzun ve tehlikeli bir serüvene atılır. Sonrada hırsızlıktan dünyadaki en kudretli şeyi yanında taşıyan bir insana, yani "Yüzük Taşıyıcısı" olmaya yükselmiştir. Frodo'ya kadar uzanan bu yolculuğun gelişim evreleri, yüzüğün doğuşu, Bilbo'ya geçişi, "Hobbit"te yaşama geçip Yüzüklerin Efendisi nin alt yapısını biçimlendiren bir yapı sergilemektedir.

Tıpkı 1954 yılında üçlemenin ilk bölümünün yayınlandığı zaman olduğu gibi "Yüzük Kardeşliği" önderliğinde Yüzüklerin Efendisi 21.Yy nimetlerinin de yardımıyla, 20. Yy'da yazılmış en iyi kurgu roman olmasının yanısıra, beyazperdeye taşınan en zengin ve ayrıntılı fantazi dünyası olarak da karşımıza çıkmaktadır. Fan club'leri kurulmuş, bu konunun baz alındığı akademik çalışmalar yapılmıştır.

"Hepsine hükmedecek bir yüzük, hepsini o bulacak,
Hepsini biraraya getirip karanlıkta birbirine bağlayacak"

Gezgin Hobbit BİLBO, kullananı görünmez ve üstün kılan, "sözde" dünyanın efendisi yapan yüzüğü, yeraltı kralı GOLLUM'dan çalar (ki Gollum da hırsın yozlaştırıp, kötülüğün köleleştirdiği bir Hobbit'tir).Yüzük, aslında vermenin ötesinde almaya, kalpleri taşlaştırıp "efendisine" yani karanlıklar hakimi LORD SAURON'a hizmet etmeye devam etmektedir, "gücü" anlık olarak avuçlarında hissedenler, buna Bilbo da dahil, yüzüğün Sauron'a ulaşmak için kullandığı bir basamak olmaktan öteye gidememektedirler.Sonunda Orta Dünya'da yaşayan tüm ırklar kötüye karşı birleşerek, yüzüğün kötülüğün kalbi olarak adlandırılan Mordor'un ateşlerine atılıp yok edilmesine karar verirler. Bu ölümle düello, Hobbit FRODO BAGGİNS ve desteği büyücü GANDALF önderliğindeki "Yüzük Kardeşleri" tarafından gerçekleştirilmeye çalışılacaktır.Ancak bu serüvende "kardeşliği" bekleyen tehlikeler " dış tehditler" veya Sauron ile sınırlı değildir. Yüzüğün baştan çıkarıcılığı, benlikler, hırsları ve ihanetin keskinleştirdiği bıçaklar her adımda onları engellemeye çalışacak tuzaklar olarak karşımıza çıkar.

Üçlemede okuyucuyu etkisi altına alan diğer bir nokta da Tolkien'in bir dünya, birçok karakter yaratmakla sınırlı kalmayarak hepsine ayrı ayrı dil yaratma becerisini de göstermiş olmasıdır. Elbette bunda dil bilimcisi olmasının da katkısı büyüktür.Bu hikayenin şiirsel düşselliğinin gerçekçilik kazanarak hayata geçmesine neden olmuştur. Öyleki reel insanları etkilemiştir;ki buna en iyi örnek ünlü İngiliz şarkıcısı STING'in adını Frodo'nun orklara karşı kullandığı elf kılıcının isminde almasıdır.

Yüzüklerin Efendisinin bu başarısının bir diğer nedeni de çok ebedi bir tema üzerine kurulmuş olması, kötü-iyi mücadelesini sürükleyici bir anlatımla verebilmesidir. Ayrıca 7'den 70'e okuyan her insan için öğüt tadında hatırlatmalarla doludur ve Tolkien bunu efsane, büyü, mit perdesinin gerisinden hissettirmeden yapmayı da başarmıştır. Doğa- insan uyumunun gün geçtikçe bozulup, teknolojinin ağırlığı altında ezilmeye başladığı günümüzde, bu bozuk düzenin net ama bir o kadar da manüpülatif bir şekilde ortaya konması, hırsın dostluk üzerindeki yozlaştırıcı etkisi nedeniyle yabancılaşan, yabancılaştıkça yalnızlaşan insana yardımın, dürüstlüğün, dostluğun, var olmanın yegane şartı olduğunun hatırlanması önemli bir diğer mesajdır. Ve kitabın sonuna doğru, canlıların iyi ya da kötülüğünün görünüme bağlı olmadığı, dostlukların kalp temizliği üzerine kurulması gerekliliği, bunun mutluluğa götüren anahtarlardan biri olduğu aklımızda yer eder.

Kısaca özetlemem gerekirse;

Yüzüklerin Efendisi okuyucuyu sadece fantastik bir yolculuğa çıkaran sırada bir üçleme olmaktan oldukça uzak, yaşadığımız hayatın bir yansıdığı bir aynadır; ki biz bu aynada kendimiz ve çevremiz için, yaşamımıza anlam ve zenginlik katacak pek çok mesaj ve eksi ya da artı olsun pek çok yönümüzü bulabiliriz. Gollum'un körü körüne bağlılığı, Frodo'nun cesareti, Arwen'in karşılıksız aşkı,Aragorn'un yönetmedeki sağlam karakteri, Gandalf'ın otoritesi, Saruman'ın hırsı, Merry-Pippin ve Sam'in dostluğu,Gimli'nin atalarına olan bağlılığı, Legolas'ın ileri görüşlülüğü; iktidar hırsı, sonuçları, ihanet vs.

Tolkienin okuyucuya aşılamak istediği bir anafikri varsa, ki bence vardır, o da şudur ki herşeyi başarabilme gücü kişinin içinde vardır, fiziksel özellikler değil inanç, özveri ve dostluk bu kilitli kapıyı açabilecek yegane güçlerdir.

Sizce de Tolkien'in dünyası çok tanıdık değil mi?

"Yollar hiç bitmez, uzar gider
Başladığı kapıdan
Az gittik, uz gittik ama
Gücüm yettikçe yola devam
Bacaklarım yorulsada
Yürürüm varana dek anayola
Yollarla işler birleşir orada
Bilmem yolculuk sonra ne yana"
"