Yuzuklerin Efendisi / Turkiye LOTR / Turkey

dark_wizard göndermiş "

<

<

Resmin üzerine tıklayın

Gondor krallarının tasvirlerinden ve basit haritalarından alıntı yapılmıştır, uzun yillar arşivlerde saklanmistir. Bu yazılanlar, eski yazılarin cok az bir kısmını kapsamaktadır, öyle ki Numenor'un buyukleri(bilginleri) ada hakkinda birçok coğrafi yazilar yazmışlardır. Ancak, bu yazilar ve dökümanlar, diğer sanat eserleri gibi ,Numenor'un çöküşünde yokolmuslardir.

Hatta Gondor ve İmladris'te saklanan bircok dokuman bile (Numenor krallarindan geriye kalan hazinelerin Elrond'a verildiği yerde) kaybedilmiş veya ilgisizlik yüzünden harap olmuş. Numenor`un çöküşünden kurtulan bir avuc insan yine'de Akallebeth icin can atiyorlarmış, Yüzyıllar sonra bile memleketlerinden surgun edilmiş insanlar olduklari düşüncesini kafalarından silip atamamışlar.Armağan edilen topraklar yeniden geri alındığın da ve Numenor'un sonsuza kadar yokolduğu anlaşılınca ,birkac kisinin disinda herkes Numenor'dan geriye kalan tarihi eserleri aramanin sadece ise yaramayan bir uğraş olacağını ve üzüntü getireceğini düşünmüşler..Ve gelecek çağlara bir tek ünlü Ar-Farazon'un ve onun ordusunun hatirasi kalmis.

Numenor'un hatlari bir yildizi yada 5 koseli bir figuru animsatiyormus. Bu figurun genisliği kuzey'den guney'e 250 mil bpyunca uzaniyormus ve 5 yarimadaya ayriliyormus.Bu yarimadalarin ayri bolgeler olduğu kabul edilmis.. Tasidiklari isimler soyledir-Forostar(Kuzey topraklari),Andustar(Bati topraklari), Hyarnustar(Guneybati topraklari),Hyarrostar(Guneydoğu topraklari) ve Orrostar(Doğu topraklari).Orta kisima Mittalmar(İc topraklar) denirmis ve Romena korfezinin etrafindaki topraklar disinda denize kiyisi yokmus. Fakat Mitalmar'daki kucuk bir bolge diğer bolgelerden ayriymis ve Arandor ismini tasirmis ,Kralin topraklari anlamina gelirmis.Arandor'da Romena ve Meneltarma limanlari ve krallarin sehri Armenelos bulunurmus; bu bolge her zaman Numenor'un en yuksek nufuslu bogesi olmustur.

Yarimadalarin uzerinde Mitalmar yukselirmis (yarimadadaki dağlar ve tepeler sayilmazsa) step'lerle ve alcak tepelerle kapli imis,ormanlara ise az rastlanirmis.Mitalmarin uzağinda Meneltarma yukselirmis,yani Gok kolonlari, Eru İluvatar'a adanmis bir yer.Alt taraflari eğimli ve cayirlarla kapli, yukarilara doğru daha da diklesen,doruğa yaklastikca basilacak yer bulunamayan bir dağ. Fakat dağın doğu tarafindan baslayan ve doruğun kuzey kisminda sona eren ,dolambacli bir yol bulunuyormus. Dağin doruk noktasi duz ve hatta ice doğru cukurmus,insanlari rahatlikla toplayabiliyormus. Fakat Numenor'un butun tarihi boyunca buraya insan eli değmemis, ne bir bina, ne bir tapinak, ne de tastan bir yapi insa edilmis, ta ki Sauron gelene kadar.Kral disinda hickimse bu kutsal zirve hakkinda konusmuyormus.Sadece krallar senede 3 defa bu yerden bahsediyormus:Baharin ilk gunlerinde Erukierme bayraminda gelecek seneler icin dua eder,yaz'in ortasinda Erulaitale bayraminda Eru İluvatar'a dua eder ve sonbaharin sonunda Eruhantale icin Eru İluvatar'a tesekkur edermis.Bu torenlerde kral yaya olarak dağın zirvesine cikar ve onu da seckin insanlar takip edermis. Bu insanlar uzun ve ciceklerle donatilmis beyaz giysiler giyer, sessiz sedasiz bir sekilde kral'i takip ederlermis.Baska zamanlarda herkesin yalniz yada gruplar halinde oraya gitme hakki varmis.Oradaki sessizlik o kadar yuceymis ki herhangi bir sebeple buraya bir yabanci bile dusse konusmaya cesaret edemezmis.Kartallar haric,hicbir kus burada dolasmiyormus.Zirveye doğru birisi yaklastığında ,3 tane kartal kayaliklarin arasindan cikip dağın bati tarafina konarmis, 3 dua nin okunduğu zamanlar insanlarin uzerine daire cizip ucarlarmis.Bu kartallari Manve'nin taniklari olarak adlandirmislar, devasa kuslari Manve'nin Aman'dan Numenor'un uzerinde ucmalari icin yolladığına inaniliyormus.

Meneltarma'nin etekleri etraftaki duzlukler ve tepeler ile hizalaniyormus.Tam buradan,yarimadalara doğru 5 tane kök seklinde tepe uzaniyormus; Tarmasundur olarak adlandirilmislar yani Kolonun kökleri. Dağın guneybati sirtindan zirveye doğru bir patika uzaniyormus.Ve bu zirve ile guneydoğu zirvesinin arasinda siğ bir vadi bulunurmus.Vadinin adi Noirinanmis,yani Mezarliklar Vadisi.Dağın eteğine yeralti tapinaklari inşa edilmis, Numenor'un krallari ve kraliceleri burada sonsuz bir huzur bulmuslar. Fakat Mitalmarin buyuk bir kismi genis otlaklarla kapli imis..Guneybati tarafinda ise otla kapli bayirlar alabildiğine uzaniyormus.Ve tam burada Emerie'de, cobanlarin toplantisi duzenlenirmis.

Forostar yarimadasi cok bereketsizmis ;hem taşlık hem de cok az sayida ağac bulunuyormus. Yuksek yamaclarin bati taraflarinda çam ve köknar ağaclarindan olusan ormanciklar bulunurmus.Buralarda gür eğrelti otlari yetisirmis.Kuzey burnuna doğru taslik, ciplak tepeler yukselir,insanin basini donduren zirvelerden biri olan devasa Sorontil kayaliklari denizin uzerine sarkiyormus. Bu bolgede bir suru kartal yuvasi bulunurmus.Tar-Meneldur Elentimo, bu bolgeye yildizlarin hareketlerini takip etmek icin yuksek bir kule insa etmis.

Andustar'in kuzey kismi kayalik ve denize doğru eğilmis çam ormanlari ile kapli imis.Bati kisminda 3 tane kucuk korfez bulunurmus.Buradaki kayaliklar genellikle denizin dalgalarinin ulasamayacaği uzaklikta ve yukseklikte imis, eğimli bolgelerde ise taslik alanlar bulunurmus.En kuzeyde bulunan korfezin ismi Andunie (gunesin batisi)mis.Gerci burada ayni ismi tasiyan Andunie limani da bulunurmus.Korfezin arka taraflarindaki dik yamaclarda tek tuk evler bulunurmus.Hemen hemen Andustar'in butun guney kismi bereketli ve tarima elverisli imis.Yuksek yerlerinde gür kayin ve akağac ormanlari yetisir,gizli vadilerde karaağac ve mese'den olusan kucuk ormanlar saklıymış.Andustar ve Hyarustar yarimadalarinin arasinda buyuk korfez Eldana bulunurmus.Eldana kuzey ruzgarlarindan korunan,fakat bati denizine acik bir bolgede yer aliyormus.Etraftaki topraklarda hos ve yumusak bir iklim hukum suruyormus.Eldana korfezindeki en guzel liman Eldalonde imis.Eski zamanlarda buraya Eresea'daki Eldarlarin suratli ve beyaz gemileri uğrarmis.

Butun korfez boyunca,etraftaki tepelerde,ic bolgelerde bati'dan getirilen guzel kokulu ve her zaman yesil kalan ağaclar yetisirmis.Yesillikleri o kadar goz aliciymis ki, Eldar buralarin Eresea'daki limanlar kadar guzel olduğunu soylerlermis.Numenor'lular icin bu ağaclar sevinc ve gurur kaynaği imis.Numenor'un çöküşü ile kaybolduklarinda ise hatiralari bircok sarkida yer almis. Sadece birkac ayri fidan Orta Dunya'da yesermeyi basarmis.Akillarda yuvarlak ,rengarenk meyveleri ile su ağaclarin isimleri kalmis-oyolayre, layrelose, nesamelda, vardariana, tanikvelase ve yavanamire.

Bu ağaclarin kabuklari,yapraklari ve cicekleri etrafa hos bir koku yayarmis,boylece etraf onlarin birbirine karismis değisik aromalari ile daha da guzellesiyormus.Bunun icin Nisimaldar olarak adlandirilmislar,yani Aromali Ağaclar.Bol bol olmasa da,fidanlarin coğu Numenor'un değisik yerlerine dikilmis ve orada 5 yuzyil boyunca yetistikten sonra ideal yuksekliğine ulasan devasa ,altin kapli Malinorne ağaci bulunurmus.Kabuğu gumus renginde ve puruzsuz,dallari kayin ağaci gibi yukari doğru yonelikmis,fakat govdesi ikiye ayrilmazmis. Yapraklari yine kayin ağacinin yapraklarini hatirlatiyormus,fakat daha buyukmusler,ust taraflari soluk yesil ,alt taraflari ise gumus renginde imis.Sonbaharda kuruyup dokulmezler,onun yerine soluk altin rengini alirlarmış. .İlkbaharda ağaclarin kokleri salkimlarla ve altin rengindeki cicekleri ile dolup tasiyormus.Cicekleri yazin sonuna dek acmaya devam eder ve actiklarinda ise yapraklar dusermis.Boylece ilkbahar ve yaz mevsimlerinde Malinorni ormanlari tavani ve tabani altin,kolonlari ise gumus kaplanmis saraylari animsatiyormus. (1) Bu ağacin meyvesi gumus renginde ve cevize benzermis.Numenor'un altinci krali Tar-Aldarion ,Lindon'daki kral Gil-galad'a bu meyvelerden birkac tane armaan etmis.Tohumlar o topraklarda kok salmislar;fakat Gil-galad bir kismini kendi soyundan olan Galadriel'e vermis.Onun gozetimi altinda bu mukemmel ağaclar Anduin nehrinin obur tarafindaki gizli Lotlorien'de yetismis ve buyumusler ,ta ki elf'ler Orta Dunya'yi terkedene kadar.

Nunduine nehri Eldalonde'nin yakinindaki bir denize dokulurmus ve onun biraz yukarisinda ,kiyisindaki hos kokulu ciceklerden dolayi Nisinen olarak adlandirilan bir göl varmis.

Hyarrnustar'in bati kismi dağlik,bati ve guney sahillerinde yuksek kayaliklar bulunurmus,fakat doğu tarafinda üzüm bağlari ile dolup tasan sicak ve bereketli topraklar uzaniyormus.Hiarnustar ve Hiarrostar yarimadalari birbirinden cok uzaktaymis,ikisinin arasinda uzun dumduz sahiller uzanirmis.Burada Numenor'un en buyuk nehri Siril akarmis(cunku bati'daki Nunduine disinda dier geri kalanlari, aslinda kisa ve coskun akintilarmis).Meneltarma nin eteklerinden akar ,Noirinan vadisinden gecer ve yavaslayarak Mitalmar'dan guneye doğru inermis.En sonunda batakliklarin ve seker kamisi ovalarinin arasinda denize dokulurmus.Nehrin her iki tarafinda,beyaz plajlarda ve kayalik sahillerde balikcilar yasarmis.Nindamos'un(Numenor'daki en buyuk gol) ve batakliklarin arasindaki tepelerde kucuk koyler gizliymis.

Hiarrostar'da ahenk icinde değisik ağac turleri yetisirmis.Lavrinkve ağacinin ciceklerini insanlar cok sever ve baska hicbir amacla kullanmazlarmis.Laurinkve sari ciceklerinden ve uzun, sarkmis salkimlarindan dolayi bu sekilde adlandirilmis.Bazi insanlar, Eldar'lardan Valinor'daki Laurelin hakkinda anlatilanlari dinlemisler ve Laurinkve'nin onun neslinden olduğunu sanmislar.Laurinkve'nin tohumlari Eldarlar tarafindan getirilmis,fakat olaylar Numenorlularin sandiği gibi değilmis.Tar-Aldarion'un zamaninda Hiarrostar'da gemi insaati icin keresteye ihtiyac duyulmus ve bu yuzden fidanliklar kurumus.

Orrostar yarimadasinda soğuk ruzgarlar esiyormus,fakat batisindaki yuksek dağlar onu soğuk kuzeydoğu ruzgarlarindan koruyormus.Arandor'a sinirinin olduğu yerde ve ic taraflarinda ,oncelikle buğday ekilirmis.

Numenor adasinin, sanki deniz tarafindan yukari doğru itilmis ve hafif guneydoğu'ya eğilmis bir goruntusu varmis.Adanin guney kismi haric ,diğer geri kalan sahillerde sarp kayaliklar bulunurmus.Bu bolgelerde hesaplanamayacak kadar cok sayida deniz kuslari yasarmis.Denizciler,kor olsalar bile,kuslarin ciğliklarindan Numenor kiyilarina yaklastiklarini anlayabileceklerini soylermis.Gemiler adaya doğru yoneldiğinde kocaman kus suruleri onlari karsilamak icin ucarlar ve gemilerin uzerinde daire cizerlermis;cunku kimse,hicbir zaman onlara bir kotulukte bulunmamis.Bazilari denizcilere,uzun yolculuklarinda Orta Dunya'ya kadar eslik edermis.Numenor'daki kara kuslarinin da sayilari oldukca fazla imis-kucuk kirinki'lerden(pidpidik kuslari kadar kucuk,fakat kirmizi tuyleri ve kulaklari cinlatan sesleri varmis)Manve'nin kuslari diye saygi duyulan devasa kartallara kadar.Valar'a nefret duyulmaya baslanan o kutu gunlere dek hickimse bu kuslara zarar vermemis.İkibin yil boyunca,Erlos Tar-Miniatur'un zamanindan Tar-Ankalimon'un zamanina kadar ,Armenelos'taki sarayin en yuksek kulesinde bir kartal yuvasi bulunurmus.Burada herzaman kral tarafindan korunan bircift kartal yasarmis.

Numenor'lular atlarla yolculuk edermis,Numenor'daki butun erkekler ve kadinlar keyifle ata binerler,butun halk atlari sever ,onlara gerekli olan ilgiyi ve ozeni gosterirmis.Atlarini uzaktan gelen haykirislari duymalari icin eğitirlermis,eski efsanelerde "at ve sahibi arasinda buyuk bir sevgi baği olduğu zaman ,ihtiyac duyulduğunda atin sadece dusunce ile bile cağirilabileceği "anlatilirmis. Numenor'daki coğu yollar taslarla kaplanmazmis-ancak at arabalari icin kaplanirmis,oyle ki eski yuzyillarda at arabalari ve faytonlar'a fazla ihtiyac duyulmazmis.Ağir yukler ise deniz yolu ile tasinirmis.At arabalari icin elverisli alan en eski yol ,doğu limani Romena'dan baslar ,Armenelos'a devam eder,oradan Mezarliklar vadisine ve Meneltarma'da sona erermis;biraz gec te olsa,bu yol Forostar bolgesindeki Ondosto'ya uzatilmis,bundan sonrada batidaki Andunie'ye doğru.Bu yol uzerinde kuzey topraklarindan getirilen en-kaliteli insaat tasi ve bati'dan getirilen ağac malzemesi tasinirmis.

Edain, Numenor'a kendileri ile birlikte ,meslek dallari ile ilgili cok onemli bilgiler ve kolayliklar getirmis,kendi ustaliklarini saklamalarinin yani sira ,Eldar'larin hunerlerini ve bilgilerini dahi kavramislar.Fakat malzeme ,sahip olduklari alet ve edavat'a bağli olarak tasiniyormus;uzun seneler Numenor'daki her metal değerli kilinmis. Gemilerine altin,gumus ve değersiz taslardan hazineler tasiyorlarmis, fakat Numenor'da boyle hazineler bulamamislar. Süs ve ziynet esyalarina duskunluklerinden dolayi ileriki cağlarda,Golge'nin gucunu hissettikleri zaman ,kalplerinde bencillik duygusu uyanmis ve Orta Dunya'daki geri kalmis milletlerle isbirlği yaparken adil davranmamaya baslamislar. Eresea'daki elf'lerle birlik kurduklari donem, elf'ler hediye olarak altin,gumus ve değerli taslar getiriyorlarmis. Numenor'un kral'lari guclerini Orta Dunya'ya kanitlamadan once boyle hediyelerden mahrummuslar.

Yine de Numenor'da maden yataklari bulmuslar ,demircilik ve madencilik becerilerini cabuk gelistirdiklerinden kisa surede bakir ve demir'den urettikleri aletler genis bir alana yayilmis.Edain'lerin arasinda bircok silah ustalari varmis.Noldor'larin yardimi sayesinde kılıç,mizrak,balta ve hancer uretiminde inanilmaz derecede yetenekli olmuslar.Mesleğin korunmasi icin ,demirhaneler kilic uretimine devam etmis.Aslinda baris icin kullanilan arac-gereclerin uretimine daha cok onem veriliyormus.Kral'lar ve Vezirler dedelerinden miras kalan kiliclara sahipmisler. (2) ;bazen kendi oğullarina kilic armağan ettikleri oluyormus.Kral'in oğlunun taht varisi olarak ilan edildiği gun,kendisi icin yeni bir kilic uretiliyormus.Numenor'da hickimse silah tasimazmis ve yuzyillar sonra cok az usta savas arac-gerecleri uretmeye baslamis.Kisa baltalara ve hancerlere daha cok rastlanirmis,okculuk ise(yaya ya da at uzerinde)Numenor'lularin en sevdii eğlencesiymis.Daha geç yillarda Orta Dunya savaslari doneminde dusmanlarin en korktuğu sey Numenor'lularin oklariymis.Dusman-"Denizin insanlari uzerimize korkutucu bulutu gonderdiler" dermis.O gunlerde kralin okcularindan olusan savas bölüğü icleri bos olan demir yay'lar kullaniyormus.Siyah tuylu oklari ise,parmaklarin ucundan diğer omuza kadar uzaniyormus.

Uzun sure, kudretli Numenor gemilerinin tayfalari ,Orta Dunya'da yasayanlarin arasina silahsiz cikmislar;guvertelerinde ağac kesmek icin baltalari ve av yakalamak icin oklari bulunmasina rağmen,köyleri aramaya ciktiklarinda bu aletleri yanlarinda tasimazlarmis.Sahillerin uzerinde Golge (Sauron'un golgesi) belirdiğinde Numenor'lulari derin bir üzüntü bürümüş ve bu sirada birlik olduklari milletler, aralarinda anlasmazliklar cikmasindan cok korkmus.

Güçlü Numenor'lularin dunya'da en sevdikleri sey deniz'mis-deniz'e dalmak,yuzmeki ve suratli gemilerle yaris yapmak vazgecemedikleri eğlencelermis.Numenor'un balikcilari cok cesurmus;butun kiyilarda bolluk icinde balik bulunurmus.Numenor'lularin zengin sofralarinda balik herzaman onemli bir yere sahip olmustur.En iyi balikcilarin arasindan denizciler secilirmis ve yillar gectikce daha cok saygi ve takdir kazanirlarmis.Anlatilanlara gore Edain'ler denize yelken acip Yildiz'i takip ederek Numenor'a doğru yola ciktiklarinda, Cirdan tum elf gemilerine ,dumenci basi olarak Eldar gondermis;ve elf'ler gittikleri zaman,Numenor'lular denizin derinliklerine yolculuk edecek cesareti toplayana kadar uzun yillar gecmis.Aralarinda Eldar'lar tarafindan eğitilmis gemiciler de varmis.Cok caba ve uğraslar sonucu sonucu becerilerini gelistirmisler ve uzak denizlere yelken acma cesaretini yakalamislar.İkinci cağin baslamasindan altiyuz yil sonra ,Tar-Elendil'in zamaninda kral'in tum gemilerinin kaptani Veantur Orta Dunya'ya yolculuk eden ilk Numenor'lu olmus.Bati'dan esen ilkbahar ruzgarlarinin yardimi ile "Entulese" (yani Geri Donus) adindaki gemisi ile Mitlond'a kadar varabilmis;gelen senenin sonbahar'inda ise yurduna geri donmus. O gunden sonra denizcilik,sadece en guclu erkeklerin hayali olmus.Bundan sonraki hikaye'de anlatilacaği gibi, Meneldur'un oğlu ,Veantur'un kizinin esi Aldarion butun deneyimli Numenor denizcilerini bir cati altinda toplayarak Arastirmaci'lar Birliğini kurmus.

Notlar

1.Malonorni hakkinda yazilanlar,Lotlorien'e yaklasirken Legolas'in sozlerini hatirlatir.("Yuzuklerin Efendisi" cilt 1,sayfa 322)

2.Burada belirtilmesi gereken birsey var. Kral'in kilici Aranrut'tur -Doriat'tan Elu Thingol'un kilicidir. Bunun disinda baska nesil'den nesil'e aktarilan hazineler de vardir: Barahir'in yüzüğü, Tuor'un meshur baltasi ve Beor'un soyundan olan Bregor'un yayi.Numenor'un çöküşünden geri kalan tek sey Barahir'in yüzüğü imiş..(Tek elli Beren'in babasi). Oyle ki Tar-Elendil yüzüğü kizi Simariene'ye hediye etmis ve Andunie'nin hukumdarlarinin yaninda saklanmis. Sadik Elendil'in, Numenor'un çöküşü ile birlikte Orta Dunya'ya kaçmasi ile yuzuk yokolmaktan kurtulmus.

(Yazar'in notlari burada sona eriyor)

Barahir'in yüzüğünün hikayesi "Silmarillion" de anlatiliyor, 19. bolum ,hikayenin devami ise "Yuzuklerin Efendisi" nde,

Ek A."Tuor'un meshur baltasi hakkinda" "Silmarilion"da bahsedilmiyor,fakat "Gondolin'in dususu"(1916-1917) (birinci "Bitmemis Oykuler" kitabinin giris kismina bak) yani orjinalinde bahsediliyor. Söyle ki : Tuor Gondolin'de balta yerine, Dramborleg ismini verdiği kilicini tasimayi tercih edermis. İsimler Listesi ilavesinde Dramborleg "Hem balta hem topac" olarak anlatiliyor. "Tuor'un baltasi,kilic gibi kesebilir ve ayni zamanda topac gibi herseyi yere devirirmis".

Not: Dark_Wizard`ın Türkçe karakter kullanamama problemi vardı. Elimden geldiğince, okunması zor kelimeleri düzelttim. İyi okumalar..."