Yuzuklerin Efendisi / Turkiye LOTR / Turkey

Silverberry göndermiş "Milliyet Sanat Dergisinin Aralık 2001 sayısında tam 8 sayfa, fantazi edebiyatı ve sinemasına ayrılmış. Tabi ki ilk sayfalarda da Yüzüklerin Efendisi yer alıyor.

Fantazi edebiyatı konusundaki incelemeyi derleyen Bülent Somay, bu türün fantazya ve mit olarak ikiye ayrıldığını; mitin Odysseyden Binbir Gece Masallarına uzanan bir yelpazesi varken, fantazinin Tolkienle başlayan bir Anglo-Amerikan geleneği içide yoğrulduğunu ifade ediyor.

İncelemede, bilim kurgu ile fantazya arasındaki farka değiniliyor ve fantazinin daima geçmişe gönderme yaparak kurulduğu belirtiliyor. Bu bağlamda sinemada Blade Runner bir bilim kurgu türü iken, Star Wars fantazi sayılabilir. Ama fantazi edebiyatı söz konusu olduğunda başlangıcın Yüzüklerin Efendisine dayandırılması kaçınılmazdır.

Somay, 20. yüzyılda fantazinin tarihsel bir gelenek olmanın ötesinde, bağımsız bir tür olarak kendine yer edinmesinin temel nedeni şeklinde ifade ettiği, 20. yüzyılın en çok satan kült kitabı Yüzüklerin Efendisinin sinemaya uyarlanmasının neden geciktiğini ise şu maddelerle açıklıyor:

1. Orta Dünya, kelimenin gerçek anlamıyla nasıl Orta Dünya olacaktı? Bildiğimiz Amerikan Ortabatısı görüntüleri veya Orta Avrupa yeşillikleri bu işi göremezdi.

2. Hobbitler cüce değil, gerçekten Hobbit olmalıydılar. Ama nasıl?

3. Fantazi / Bilim Kurgu sineması konusunda ünlenmiş Spielberg, Lucas gibi yönetmenler bu işin doğal adaylarıydılar ama bu proje onlardan birine teslim edilse kendisi olmaktan çıkmaz mıydı?

Ama zaman içinde sorunlar bir bir çözüldü:

1. Mekan olrak Yeni Zelanda gibi doğasına çoğunluğun aşina olmadığı bir yer seçildi.

2. Hobbitleri cücelere oynatmamak için, normal boydaki insanların dijital olarak küçültülebileceği teknoloji gelişene kadar beklendi.

3. Proje daha önce Fantazi / Bilim Kurgu sineması konusunda ünlenmemiş ama geçek bir Tolkien fanatiği olan Peter Jacksona verildi.

Bütün bu koşullar fantazi edebiyatının en önemli eserinin, fantazi sinemasına yapılacak ilk gerçek aktarımı için sağlandı. Artık biz Tolkien ve LotR fanlarına da 21 Aralık için geriye saymaktan başka bir şey kalmadı.

En güzeli de, yayımlanmasından yarım asır sonra Yüzüklerin Efendisini sinemada izleyecek şanslı kuşaktan olmanın keyfi...

Silverberry 12 Aralık 2001

"